60-lecie Zespołu Regionalnego "Pszczyna"

W tym roku Zespół Regionalny "Pszczyna" obchodzi 60. urodziny. Chociaż z powodu pandemii jubileusz nie będzie tak uroczysty jak pierwotnie planowano, to warto przytoczyć historię grupy osób, która od wielu lat popularyzuje kulturę i tradycję naszego regionu na estradach w Polsce i za granicą.

Zespół Regionalny „Pszczyna” został założony w 1960 roku przy Klubie Spółdzielczości Pracy w Pszczynie przez Aleksandra Spyrę - utalentowanego muzyka, plastyka i folklorystę, syna pszczyńskiego artysty ludowego. Kierownikiem artystycznym zespołu był On do 1998 roku (38 lat!). Wkrótce po rekrutacji i eliminacji młodzieży do zespołu, w październiku 1959 r., trzydziestoosobowa grupa dziewcząt i chłopców, która dała początek Zespołowi Regionalnemu „Pszczyna”, rozpoczęła swą długoletnią i zaszczytną pracę krzewienia pszczyńskiego folkloru.

Od początku istnienia zespół stał się popularyzatorem kultury ludowej Ziemi Pszczyńskiej. Źródłem inspiracji były zwyczaje, obrzędy, pieśni i tańce ludowe, które przetrwały wśród ludności pszczyńskiej, stare śpiewki, obyczaje i tradycje, zbierane przez instruktorów i członków, które legły u podstaw koncepcji i stylu pracy zespołu, kultywującego piękno regionalnej kultury. Korzystano także ze zbiorów nadwornego muzyka książąt pszczyńskich Georga Philippa Telemanna, jak również Juliusza Rogera, Oskara Kolberga, ks. Emila Szramka, Jana Kupca z Łąki, Jana Taciny, Mariana Cieśli czy Stanisława Jareckiego. Materiały te nagrywano i utrwalano oraz prezentowano na wielu estradach w Polsce i Europie. Program przygotowywany był w formie niestylizowanej, a zawierał: pszczyńskie pieśni ludowe wykonywane tradycyjnie jednogłosowo, archaiczne tańce „in crudo” oraz zwyczaje, obrzędy i zabawy charakterystyczne dla regionu - co realizowane jest przez zespół do dnia dzisiejszego.

Z wielokrotnych krajowych występów Zespołu Regionalnego „Pszczyna” wymienić należy:

• koncert w Teatrze Wielkim w Warszawie (1971)
• Festiwal Piosenki w Opolu (1970)
• występy na festiwalach folklorystycznych w Płocku (1972, 1975, 1978)
• występy na Festiwalach Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu (1983, 1985, 1991)
• występy w Toruniu, Wrocławiu, Bukowinie Tatrzańskiej, Nowym Sączu i in.), a także wiele wyjazdów do kilkunastu krajów Europy.

Zespół brał udział w nagraniu kilkudziesięciu audycji radiowych, kilkunastu programów telewizyjnych, kilku płyt i wydaniu kasety video. W 1971 roku zespół został laureatem Nagrody II Stopnia Ministra Kultury i Sztuki.

Od początku istnienia Zespół Regionalny „Pszczyna” był uczestnikiem i organizatorem wielu imprez w Pszczynie i regionie. Zainicjował i organizuje od 43 lat doroczny przegląd zespołów ludowych w pszczyńskim skansenie p.n.: „Spotkania pod Brzymem” - jest to najstarszy festiwal tego typu na Górnym Śląsku. W 2010 roku zespół obchodził jubileusz 50-lecia istnienia. Z tej okazji został wydany pamiątkowy kalendarz oraz płyta DVD z tańcami i obrzędami pszczyńskimi zatytułowana „Z moikiem i dziadem po wsi pszczyńskiej”.

W ciągu 60 lat funkcjonowania przez zespół przewinęło się ponad 150 osób (skojarzono 30 małżeństw!). Grupa taneczna, kapela i chórek to skład „Pszczyny” na dzień dzisiejszy. Zespół obecnie prezentuje się w dwóch programach - tradycyjnym pszczyńskim oraz żywym i skocznym układzie tańców cieszyńskich. Od stycznia 2019 r. kierownikiem artystycznym jest Ireneusz Spyra, a kapelę prowadzi Tomasz Marzec. Kierownikiem organizacyjnym jest Grzegorz Cempura (od stycznia 2017 r.).

Aktualny skład zespołu to tancerze i chórek:

• Barbara Buchta,
• Piotr Buchta,
• Jolanta Cempura,
• Beata Cieszewska,
• Damian Cieszewski,
• Łukasz Hanke,
• Marek Klepek,
• Barbara Krzepina,
• Jarosław Krzepina,
• Jacek Pala,
• Katarzyna Pławecka,
• Agata Płanak,
• Joanna Prządka,
• Kamil Skrzyński,
• Justyna Kitel,
• Ireneusz Spyra;

kapela (akordeon, skrzypce, bęben, kontrabas):

• Grzegorz Cempura,
• Stanisław Kokot,
• Tomasz Marzec,
• Gabriela Wrzoł.

Gdyby nie pandemia z pewnością świętowanie tak zacnego jubileuszu byłoby większe. Nieszczęśliwie obecna sytuacja uniemożliwiła zorganizowanie wielkiego święta.Mimo tych niesprzyjających warunków drobne uroczystości odbędą się 20 czerwca.

- Ograniczymy się tylko do uczestnictwa we mszy św. w intencji obecnych i byłych członków zespołu, która odprawiona zostanie w dniu 20 czerwca o godz. 8.00 w kościele pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie, a następnie posadzimy w pszczyńskim parku dąb „Aleksander” upamiętniający twórcę Zespołu Regionalnego „Pszczyna” oraz skansenu „Zagroda wsi pszczyńskiej” Aleksandra Spyry - zapowiada Grzegorz Cempura, prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej.