Oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobów powstańczych w Pszczynie

06 Października 2021

kategoria:: News

W środę na terenie cmentarza Wszystkich Świętych w Pszczynie odbyła się uroczystość oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobów powstańczych Aleksego Fizi, Stanisława Krzyżowskiego, Juliusza Cichonia oraz Huberta Piechy.

Uroczystość współorganizowali Instytut Pamięci Narodowej, Urząd Miejski w Pszczynie oraz Starostwo Powiatowe w Pszczynie. W wydarzeniu udział wzięli dr Andrzej Sznajder - dyrektor Oddziału IPN Katowice, Jan Kwaśniewicz - naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach, poseł na Sejm RP Grzegorz Gaża oraz samorządowcy ziemi pszczyńskiej, przedstawiciele władz gminnych i powiatowych, a także Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Pszczynie i poczty sztandarowe pszczyńskich szkół.

Historię powstań śląskich w powiecie pszczyńskim przybliżyli dr hab. prof. UJ Marian Małecki oraz Zdzisław Grygier. Modlitwę w intencji powstańców poprowadził ks. Damian Gatnar.

Śp. Aleksy Fizia urodził się 1 czerwca 1888 r. w Krzyżowicach. Był między innymi prezesem pszczyńskiego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Pszczynie, współzałożycielem Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” i Towarzystwa Czytelni Ludowych oraz komendantem powiatowym Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Brał udział w I, II i III powstaniu śląskim. Po 1922 r. kontynuował pracę jako prezes „Sokoła” oraz prezes Związku Powstańców Śląskich i prezes Związku Obrony Kresów Zachodnich. Zmarł 29 stycznia 1927 r. Odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Krzyżem Walecznych.

Śp. ppor. Stanisław Krzyżowski urodził się 20 października 1893 r. w Tychach. Był zaangażowany w działalność między innymi Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia” w Tychach, miejscowego gniazda „Sokoła” Od 1919 r. pełnił funkcję zastępcy komendanta powiatowego Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Podczas I powstania śląskiego prowadził akcję powstańczą w północnej części powiatu pszczyńskiego. W okresie 18.08.1919-30.08.1919 szef oddziału operacyjnego przy dowództwie na powiat w Dziedzicach. W okresie 18.08.1919-30.08.1919 komendant posterunku wywiadowczego nr 5 Oddziału II w Dziedzicach. W okresie 15.02.1920-16.08.1920 dowódca powiatu pszczyńskiego a od 16.08.2020 do 02.05.1921 dowódca powiatowy POW w Pszczynie. Po powstaniach organizator Straży Obywatelskiej w powiecie pszczyńskim, a w latach 1921-1922 sekretarz
powiatowej Rady Ludowej, prezes Związku Powstańców Śląskich na powiat. W roku 1930 wybrany na posła na Sejm II RP. Zmarł 3 maja 1933 r. Odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi.

Śp. Hubert Piecha urodził się 11 stycznia 1900 r. Brał udział w I, II i III Powstaniu Śląskim. Zmarł 13 stycznia 1978 r.

Śp. kpr. Juliusz Cichoń urodził się 7 stycznia 1885 r. w Łabędach. Brał udział w I, II i III powstaniu śląskim. Był sekretarzem biura komisariatu plebiscytowego w Gliwicach. Należał również do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Podczas III powstania śląskiego komendant straży gminnej w Łabędach. Służył w 3 kompanii 4 pułku gliwickiego i brał udział w walkach między innymi pod Gliwicami, Kędzierzynem oraz Starym Koźlem. Po powstaniach członek straży gminnej. Zmarł 23 sierpnia 1965 r. Za działalność odznaczony między innymi Gwiazdą Górnośląską, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Medalem Niepodległości.

Oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobów powstańczych w Pszczynie - 06.10.2021

fot. Oskar Piecuch / UM Pszczyna