15 września w Pszczynie odbyły się uroczystości oznaczenia grobów powstańców śląskich śp. Jana Poloczka oraz śp. Ludwika Kędziora znakiem pamięci „Tobie Polsko”.
Wydarzenie odbyły się na cmentarzu pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie z udziałem rodzin powstańców, przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej oraz władz samorządowych. Gminę Pszczyna reprezentowali burmistrz Dariusz Skrobol oraz zastępca burmistrza Piotr Sidzina.
Śp. Jan Piotr Poloczek urodził się 29 października 1891 r. Brał udział w trzech powstaniach śląskich. Walczył m.in. pod Górą św. Anny. W latach 1919-1921 należał do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W czasie II wojny światowej został aresztowany i osadzony w obozie KL Buchenwald (nr 10331). Został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Śląskim Krzyżem Powstańczym. Zmarł 16 maja 1949 r.
Śp. st. sierż. Ludwik Kędzior urodził się 11 września 1890 r. w Piasku. Brał udział w I wojnie światowej. W sierpniu 1920 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Brał udział w akcji plebiscytowej oraz w III powstaniu śląskim, podczas którego dowodził 6 kompanią 2 baonu 1 pszczyńskiego pułku piechoty. Brał udział w walkach m.in. pod Starym Koźlem, Kędzierzynem oraz Górą św. Anny. Należał do Związku Powstańców Śląskich. Został odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Gwiazdą Śląską, Medalem „Polska Swemu Obrońcy”, Medalem X-lecia Niepodległości, Krzyżem POW oraz Medalem Niepodległości. Zmarł 13 maja 1967 r.
Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.
Oznaczenia znakiem pamięci „Tobie Polsko” grobów powstańczych w Pszczynie - 15.08.2022